เมื่อวันที่ 28 ธันวาคม 2566 ที่โรงเรียนบ้านตากแดด ต.ตากแดด อ.เมืองพังงา นายชาตรี สุชาชาติ ผู้พิพากษาหัวหน้าศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดพังงา พร้อมด้วยคณะผู้พิพากษาสมทบฯ นายปนิก บุญมาเลิศ ปลัดอาวุโส อำเภอเมืองพังงา ผู้นำท้องที่ ชาวบ้านตำบลตากแดด คณะครู-นักเรียน ร่วมสืบสานประเพณีการลงแขกเก็บข้าวไร่ ที่ทางโรงเรียนบ้านตากแดดได้จับมือกับชุมชนและเครือข่ายปลูกข้าวไร่ดอกข่าในพื้นที่ว่างเปล่าด้านข้างโรงเรียนประมาณ4ไร่ เมื่อวันที่8 สิงหาคม 2566 โดยมีการจัดการแข่งขันเกี่ยวข้าวไร่ด้วยชิงรางวัล ใช้กติกา ในเวลา20นาที ใครเก็บได้มากที่สุดจะเป็นผู้ชนะ ซึ่งเมื่อเริ่มเกี่ยวข้าวก็มีเสียงเชียร์กันอย่างสนุกสนานพร้อมเปิดเพลงให้เต้นไปด้วยเกี่ยวข้าวไปด้วย สร้างความสนุกให้กับผู้ร่วมแข่งขันและกองเชียร์ โดยผลการแข่งขันผู้ชนะเลิศได้7.60กก. รองชนะเลิศ 6.5 กก. และส่วนใหญ่จะได้ประมาณ4 กก. และการประกาศผลนั้นแต่ละต้องถือกระสอบที่ใส่รวงข้าวที่เกี่ยวได้ออกมาโชว์ในท่าเฉพาะตัว สร้างความครื้นเครงให้กับผู้ร่วมงาน หลังจากมอบรางวัลได้มีการ ชิมข้าวไร่ดอกข่าที่ใช้วิธีการหลามข้าวด้วยกระบอกไม้ไผ่แบบโบราณ โดยการนำข้าวห่อด้วยใบเร็ดแล้วยัดเข้าไปในกระบอกใส่นำแล้วนำไปเผา ซึ่งได้ข้าวที่สุกกำลังดี กินคู่กับปลาเค็มและน้ำพริกใบธัมมัง เข้ากันได้เป็นอย่างดีจนต้องร้องบอกว่าหรอยจังฮู้
น.ส.กนกพร คงยศ ผอ.โรงเรียนบ้านตากแดด เปิดเผยว่า “ข้าวดอกข่า”เป็นข้าวไร่พันธุ์พื้นเมืองคุณภาพดีของจังหวัดพังงาซึ่งได้รับการขึ้นทะเบียนสินค้าสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์(G.I.)เรียบร้อยแล้ว ปลูกมากใน ต.บางทอง อ.ท้ายเหมือง และ ต.ตากแดด อ.เมืองพังงา โดยการปลูกเสริมในแปลงสวนยางพาราและสวนปาล์มน้ำมันที่ปลูกใหม่ สามารถสร้างรายได้ให้เกษตรกรเป็นกอบเป็นกำในช่วงที่ราคาผลผลิตเกษตรตกต่ำ ขายเป็นข้าวสารได้ถึงกิโลกรัมละ60-80 บาท
สำหรับลักษณะเด่นของข้าวไร่พันธุ์ดอกข่านั้น จะมีสีของเมล็ดข้าวสีน้ำตาลแดงอมม่วง เมื่อหุงสุกจะมีกลิ่นหอม คล้ายกลิ่นใบเตย ถ้าหุงในครัวกลิ่นจะหอมถึงหน้าบ้าน รสชาติอร่อย ข้าวไม่แข็ง หุงขึ้นหม้อ โรงเรียนบ้านตากแดดได้ร่วมอนุรักษ์ไว้ โดยจัดเป็นกิจกรรมเสริมหลักสูตรปลูกมาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2559 โดยมุ่งหวังให้เยาวชนรู้จักคุณค่าและสืบทอดการปลูกข้าวไร่ตามแบบบรรพบุรุษ ส่งเสริมการพึ่งพาตัวเองของคนในชุมชน ด้วยการปลูกข้าวไว้กินเองตลอดปี นอกจากนั้นยังเป็นการจัดการเรียนการสอนร่วมกับชุมชน ฝึกทักษะการทำงานร่วมกันของเยาวชนกับเยาวชน และเยาวชนกับผู้ใหญ่ในชุมชนอีกด้วย ซึ่งโรงเรียนบ้านตากแดด ได้เลือกข้าวไร่ดอกข่า เป็นผลิตภัณฑ์ประจำโรงเรียนตามโครงการ 1 โรงเรียน 1 อาชีพ 1 ผลิตภัณฑ์ ในส่วนของผลผลิตนั้น จะมีการนำไปแปรรูปเป็นข้าวสารใช้ในโครงการอาหารกลางวันและจำหน่าย ส่วนหนึ่งจะมีการเก็บพันธุ์ข้าวไว้ปลูกในปีต่อไป
